Verhoging griffierecht

 

Half 2011 werd al aangekondigd dat de griffierechten per 1 januari 2012 verhoogd zouden worden. In de maanden daaropvolgend zijn er vanuit diverse hoeken protesten geweest tegen deze verhoging.

Men wees erop dat bijvoorbeeld een student of uitkeringsgerechtigde (nog meer) in de financiĆ«le problemen kan komen als hij/zij bijvoorbeeld geen uitkering of studiefinanciering meer krijgt. Ook de kleine zelfstandige, ZZP’ers en MKB’ers, dreigen de dupe te worden van deze verhoging.


Dreigt hier de toegang tot de rechter (financieel) te worden bemoeilijkt? Voor kantonzaken en rechtbankzaken zijn de griffierechten nagenoeg hetzelfde gebleven. Het is zelfs zo dat door het verleggen van de competentiegrens kantongerechten van 5.000,-- naar 25.000,-- de burger goedkoper uit is met griffierechten. Deze verlegging heeft medio 2011 plaatsgevonden, waardoor ook de verplichte vertegenwoordiging door een dure advocaat bij waardezaken tot 25.000,-- niet meer aan de orde hoeft te zijn.


Hoger beroep veel duurder

Het aantekenen van hoger beroep wordt wat griffierechten betreft echter een stuk duurder. En daar zit nu net het gevaar. Want Moest een burger of ondernemer eerst slechts een paar honderd euro betalen, vanaf 1 januari 2012 dient ook een burger (natuurlijk persoon) voor vorderingen met een waarde boven 12.500,-- ruim 650,-- griffierecht te betalen. Dit terwijl voor een vordering waarvan de waarde onder 12.500,-- ligt ongeveer de helft minder griffierecht betaald moet worden, namelijk 291,--.

Bent u een ondernemer, een rechtspersoon, dan dient u bij waardezaken onder de 12.500,-- al ruim 650,-- neer te leggen en boven de 12.500,-- dient u zelfs meer dan het dubbele aan griffierecht te betalen, namelijk 1.850,--.

Hopelijk komt u niet boven de 100.000,-- uit want dan mag u als burger meteen 1.500,-- neerleggen en als rechtspersoon maar liefst 4.800,--!


Voor de goede orde hier een link naar de huidige tarieven griffierecht van ‘rechtspraak.nl’, klik hier.


Proceduren nog duurder

Kortom, procederen was duur en is aanzienlijk duurder geworden, tenminste wat de griffierechten betreft, want uw kosten advocaat die komen daar ook nog bij, althans als u zich door een advocaat laat vertegenwoordigen. Het staat overigens buiten kijf dat het beter is om zich ook al in kantonzaken bij te laten staan door een jurist of advocaat. Immers, wint men dan kan de wederpartij in de meeste gevallen nog in hoger beroep gaan (bij het Hof dus) in welk geval advocaatvertegenwoordiging verplicht is. Ook bij verlies van een kantonzaak zal hoger beroep nodig zijn om eventuele fouten te kunnen herstellen. 


Het lijkt er sterk op dat de rechterlijke macht er alles aan probeert te doen om het procederen (in hoger beroep) te ontmoedigen. Want wie gaat er nu als werknemer, ZZP’er of MKB’er nog zijn zuurverdiende spaarcenten in een rechtszaak steken waarvan vaak niet met zekerheid gezegd kan worden wat de uitkomst daarvan is? DIt terwijl een sterkere wederpartij alleen al door het procederen de zwakke partij financieel een poot kan uitdraaien.


Protest

Er is wel enig protest gekomen op de verhoging van de griffierechten, door enkele politieke partijen, de advocatuur en een handjevol anderen. Het heeft totaal geen invloed gehad! De minister heeft ons echter verzekerd dat de toegang tot de rechter voor de burger, waaronder dus ook de kleine ondernemer, met verhoging van de griffierecht niet onmogelijk wordt gemaakt en de rechtszekerheid gewaarborgd is. Het standpunt van de minister is ook in het licht van de recessie moeilijk te aanvaarden. Moeten we niet juist in crisistijd behalve bezuinigen ook investeren? Is het niet zo dat een samenleving gebaat is bij zoveel mogelijk diversiteit aan ondernemingen? Er zijn voorbeelden uit de geschiedenis genoeg die hebben aangetoond dat een samenleving die bestaat uit enkel grote ondernemingen en werknemers de economische groei en innovativiteit afremmen.


Lichtpuntje

Er is nog 1 lichtpuntje: wie minder vermogend is komt in aanmerking voor een aanzienlijk lager tarief griffierecht. U betaald als minder vermogende burger (of ondernemer) in hoger beroep in alle gevallen ‘maar’ 291,--. Voor een asielzoeker bijvoorbeeld zal het er dan op neerkomen dat de gemeente waarin hij/zij verblijft de griffierechten zal voldoen. Dat is dus feitelijk de belastingbetaler. Maar toegegeven het laat ook zien dat wij als klein landje ten aanzien van asielzoekers nog steeds redelijk sociaal zijn.

Ook een (kleine) ondernemer - denk aan een ZZP’er- met financiĆ«le problemen kan een beroep doen op vermindering van griffierecht. Alleen kan men zich wel afvragen of een dergelijk in noodlijdende onderneming nog wel levensvatbaar zal zijn, maar ook daarin laat ons landje nog steeds een redelijk sociaal gezicht zien.


Gesubsidieerde rechtsbijstand

Klein detail is dat het recht op vermindering van griffierecht in de meeste gevallen verbonden is aan het recht op gesubsidieerde rechtsbijstand. Dat betekent dat de rechtzoekende een advocaat heeft moeten  raadplegen die dat soort zaken, toevoegingen, doet. Deze advocaat dient vervolgens een verzoek in bij de Raad voor Rechtsbijstand (RvR) voor gesubsidieerde rechtsbijstand. De RvR doet vervolgens een inkomens- en vermogenstoets aan de hand van beschikbare gegevens bij o.a. de belastingdienst. Alleenstaanden bijvoorbeeld mogen in een bepaald jaar (het zogenaamde peiljaar) niet meer dan ongeveer 24.000,-- aan inkomen hebben en niet meer dan ongeveer 20.000,-- aan vermogen (box 3, spaargeld bijvoorbeeld). Pas als de toevoeging verleend is kan deze aan de rechtbank overgelegd worden waarna het griffierecht verminderd wordt.


Alternatieve geschillenbeslechting?

Procederen wordt dus veel duurder. Wat voor andere opties heeft de rechtzoekende burger nog? Het is publiek geheim dat rechters liever zien dat burgers kiezen voor alternatieve geschillenbeslechting, bijvoorbeeld mediation. Behalve mediation is arbitrage ook een alternatieve vorm van geschillenbeslechting. Het probleem daarvan is echter dat het vaak (veel) duurder is dan procederen. Bovendien zijn de uitspraken vaak niet bindend voor partijen en bij een gerechtelijke procedure wel.

Wil de burger toch zijn recht halen dan zal hij hogere kosten maken dan voorheen, zijn spaargeld moeten aanboren of misschien zelfs een lening moeten afsluiten!

Het is niet ondenkbaar dat bij het verliezen van een procedure de burger er financieel veel slechter voor komt te staan. Maar daardoor kan hij juist weer in aanmerking komen voor gesubsidieerde rechtsbijstand! Het kringetje lijkt rond.

Niets doen is natuurlijk ook nog een optie. De burger laat zijn recht op uitkering aantasten, of zijn recht op studiefinanciering voor wat het is, of zijn recht op betaling van geleverde goederen en/of diensten liggen. Want er is altijd nog het vangnet van de bijstand, toch? Gewoon met zijn allen de bijstand in!


Conclusie

Bezuinigingen in crisistijd of economische recessie zijn nodig, maar investeringen ook! Of het helpt om burgers en kleine ondernemers het verdienen van hun boterham nog moeilijker te maken in dergelijke tijden is bijzonder twijfelachtig. Of het helpt om de griffierechten in hoger beroep zoveel te verhogen is nog twijfelachtiger. Het moet kennelijk gaan zoals het altijd gaat: ‘Als het kalf verdronken is, dempt men de put’. 

 

NB: Leest u a.u.b. de disclaimer, klik hier

© Alle rechten voorbehouden aan rechtsbronnen.nl